TOPRAK ANALÄ°ZÄ° NASIL YAPILIR
Lavanta dikilecek arazi için önceden toprak analizi yapılıp toprağın yapısı, organik ve inorganik madde miktarlarının bilinmesi ÅŸarttır. Analiz sonucuna göre toprağın eksik organik ve inorganik madde miktarının topraÄŸa verilmesi gerekir.
​
Toprak analizinde istediÄŸimiz içerikler : Toprak bünyesi (Kil,Silt,Kum oranı), Tuz, pH, Kireç, Fosfor, Potasyum, Kalsiyum, Magnezyum, Organik Madde
​
1- TOPRAK ANALÄ°ZÄ° NEDÄ°R? NÄ°ÇÄ°N YAPILIR ?
​
Toprak analizi, belli bir tarla toprağının gübre ve kireç ihtiyacını ortaya koyan bir metottur. Belirli bir tarlayı temsil eden toprak örneÄŸi, laboratuvarlarda analiz edilerek içerisindeki bitki besin maddelerinin miktarları bulunur. Böylece ekilen bitkinin iyi mahsul vermesi için hangi gübrelerin verileceÄŸi ortaya konur. Toprağımızı analiz ettirmeden önce gübreleme yaparsak büyük hataya düÅŸeriz.
​
• GereÄŸinden fazla gübre kullanılır, fazla gübre topraÄŸa ve bitkiye zarar verir.
• Ä°htiyaçtan daha az gübre kullanılır, üründe azalma olur.
• Yanlış cins gübre kullanılır, bu da ürüne ve topraÄŸa zarar verir.
• Gübreyi uygun zamanda ÅŸekilde vermezsek istenilen miktarda ürün alamayız.
• YetiÅŸtirilecek ürünün cinsi doÄŸru olarak tayin edilemez.
• Ä°ÅŸte bu gibi hatalara düÅŸülünce de gübreden beklenilen faydalar saÄŸlanamaz. Bu nedenle GÜBRE KULLANMADAN ÖNCE MUTLAKA TOPRAK ANALÄ°ZÄ° YAPILMALIDIR.
​
2-TOPRAK ÖRNEKLERÄ° NERELERDEN ALINMAZ ?
​
• Önceden gübre veya kireç atılmış yerlerden,
• Hayvan gübresi yığılan yerlerden,
• Harman yeri ve hayvan yatmış yerlerden,
• Sap, kök ve yabani otların yakıldığı kısımlardan,
• Tarlanın çukur ve tümsek yerlerinden, tarla hudutları ve yakınlarından,
• AÄŸaç altlarından, dere, orman, su arkı ve yollara yakın kısımlardan,
• Sıraya gübreli ekim yapılan mahsullerde sıra üstlerinden toprak örnekleri alınmaz.
​
3-TOPRAK ÖRNEĞİ NERELERDEN ALINIR ?
Aynı tarla içinde aÅŸağıda belirtilen deÄŸiÅŸiklikleri gösteren yerler varsa her alan için ayrı ayrı toprak örneÄŸi alınır.
3.1. RENK (Aynı tarladaki koyu, açık gri, gri,kırmızı vs. gibi renk farklılıklarının bulunduÄŸu yerlerden)
3.2. EĞİM (Taban ve yamaçta bulunan yerler)
3.3. YÖN (Kuzey, güney, doÄŸu, batı kısımları)
3.4. TOPRAÄžIN BÜNYESÄ° (Kumlu, tınlı, killi vs.)
3.5. TOPRAĞIN DERİNLİĞİ (Derin, orta ve yufka)
3.6. TABÄ°Ä° BÄ°TKÄ°LER (Otlu, otsuz vs.)
3.7. VERÄ°M FARKI (DeÄŸiÅŸik cins ve miktarlarda ürün kaldırılan kısımlar)
3.8. GÜBRE FARKI (DeÄŸiÅŸik gübreleme yapılan yerler ve gübresiz kısımlar)
3.9. TOPRAK Ä°ÅžLEME FARKLILIÄžI (DeÄŸiÅŸik toprak iÅŸleme, farklı çapalanan ve sulanan kısımlar)
​
4-TOPRAK ÖRNEKLERÄ° NE ZAMAN ALINMALIDIR ?
​
Toprak örnekleri ekimden veya gübre kullanım tarihinden 1.5-2 ay önce alınmalıdır. Numune alınan toprak tavda olmalı; çok kuru, yağışlı ve donlu dönemlerde numune alınmamalıdır. Tarla bitkileri için her ekim döneminden önce toprak örneÄŸi alınarak tahlil ettirilir. Çok yıllıklarda ise, aynı arazi için birkaç yılda bir(4-5 yıl) toprak örneÄŸi alınarak tahlil yaptırılabilir.
​
5-TOPRAK ÖRNEĞİ NE Ä°LE VE NASIL ALINIR ?
​
Tarlada önemli deÄŸiÅŸiklikler gösteren yerler ayrı birer kısım olarak kabul edilir. Bu kısımların her birinden ayrı ayrı birer karışık örnek alınmalıdır. Tarlanın her tarafı aynı özelliÄŸe sahip olsa bile 40 dekardan (dönüm) büyük ise bir tek toprak örneÄŸi yeterli deÄŸildir. Örnek almak için birçok aletler kullanılabilir. En kullanışlı olanlar toprak burgusu ve sondasıdır. Bu aletlerin bulunmadığı hallerde toprak örneÄŸi bahçe küreÄŸi (bel) ile alınabilir.
Tarla Bitkileri : Bunun için toprak yüzeyindeki bitki artıkları el veya kürekle hafifçe temizlenir ve v ÅŸeklinde çukur açılır, çukurun düzgün tarafından takriben 3-4 cm kalınlığında 30 cm'lik toprak dilimi, üst toprak atılmadan alınır. Numunelerin toplanmasında ve karıştırılmasında metal ya da galvenize kova yerine plastik kovalar kullanılmalıdır. Tarlanın büyüklüÄŸüne göre 10-15 yerden araziyi temsil edecek ÅŸekilde alınan toprakların tamamı temiz bir bez veya naylon üzerine serilir, iyice karıştırılır, kesekleri ezilir, bitki ve taÅŸ parçaları ayıklanır. Daha sonra bu karışımdan 1 kg kadar toprak temiz bir torbaya konulur, üzerine gerekli bilgileri yazılan 2 etiketten biri torbanın içine diÄŸeri torbanın aÄŸzına baÄŸlanarak tahlil için laboratuara gönderilir. Ancak numunenin naylon poÅŸete konulması halinde fazla nemin uçması ve etiketin zarar görmemesi için birkaç yerinden delik açmaya ve ayrıca etiket bilgilerinin silinme riskine karşı kurÅŸun kalemle yazılmasına itina gösterilmelidir.
​
UNUTMAYINIZ USULÜNE UYGUN OLARAK ALINMAYAN TOPRAK ÖRNEKLERÄ° HATALI SONUÇLAR VERÄ°R.
TOPRAK ÖRNEĞİ EKÄ°MDEN VEYA GÜBRELEMEDEN 1.5-2 AY ÖNCE ALINMALIDIR KÄ°; TAHLÄ°L SONUÇLARI ZAMANINDA ELÄ°NÄ°ZDE OLSUN.
ANALÄ°Z RAPORUNA GÖRE GÜBRE KULLANILDIÄžINDA KÂRLI BÄ°R ÜRETÄ°M YAPILMIÅž OLUR.